Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe regulowane przez przepisy ustawy prawo upadłościowe i naprawcze. Jest ono przeznaczone dla konsumentów czyli osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, którzy stali się niewypłacalni. Niewypłacalność według powyższej ustawy to stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych na przykład nie jest w stanie jednocześnie zapłacić raty zaciągniętego zobowiązania i finansować swoje bieżące utrzymanie.
Jakie są podstawowe korzyści z upadłości konsumenckiej ?
- Upadłość konsumencka pozwala na zwolnienie zadłużonego konsumenta ze wszystkich jego długów.
Powoduje ona bowiem umorzenie zobowiązań, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości i nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym lub w wyniku wykonania planu spłaty. Istnieje także możliwość, choć wyjątkowo, oddłużenia konsumenta bez wykonywania planu spłaty.
Żeby można było skorzystać z powyższej możliwości zadłużony konsument musi spełniać jeden podstawowy warunek, jakim jest uczciwe postępowanie (zgodnie z prawem) zarówno przed ogłoszeniem upadłości jak i w toku postępowania. Jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, podejmował działania na szkodę swoich wierzycieli, w toku postępowania ukrywał majątek lub nie wykonywał innych obowiązków wynikających z ustawy, wówczas nie będzie możliwe ogłoszenie w stosunku do niego upadłości konsumenckiej.
- Upadłość konsumencka pozwala na zaspokojenie wierzycieli
Powoduje ona bowiem likwidację (sprzedaż) całego albo części majątku konsumenta. Środki uzyskane z tej sprzedaży przekazuje się na zaspokojenie roszczeń wierzycieli, którzy w określonym czasie zgłosili istnienie swojej wierzytelności do sędziego-komisarza. Likwidację majątku przeprowadza wyznaczony przez sąd syndyk, który dokonuje spisu całego majątku konsumenta; weryfikuje zgłaszane przez wierzycieli konsumenta roszczenia; spienięża majątek konsumenta; uzyskane środki przekazuje poszczególnym wierzycielom.
Jakie są najważniejsze skutki upadłości konsumenckiej?
Z chwilą ogłoszenia upadłości konsument:
- traci prawo swobodnego rozporządzania swoim majątkiem, który uzyskuje status masy upadłości i jest przekazywany z całą dokumentacją syndykowi
- musi zaakceptować to, że jego majątkiem będzie rozporządzał syndyk, który sporządzi inwentaryzację majątku i przystąpi do jego sprzedaży
- musi zaakceptować to, że płatne natychmiastowo staną się wszystkie jego zobowiązania np. kredyt
- musi zaakceptować to, że jego zachowania mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcia organu sądowego – bezpodstawne zwolnienie się z pracy może doprowadzić do umorzenia postępowania upadłościowego i pozbawić go szansy na oddłużenie;
- uzyskuje wstrzymanie postępowań sądowych i egzekucyjnych prowadzonych przeciwko niemu
Kto może zostać wnioskodawcą?
Z wnioskiem o ogłoszenie upadłości może wystąpić wyłącznie konsument tj. osoba fizyczna, która:
- nie prowadzi działalności gospodarczej lub
- przestała być wspólnikiem osobowej spółki handlowej jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru upłynął rok.
Wniosku o ogłoszenie konsumenckiej nie może złożyć:
- spółka; wspólnik spółki osobowej; fundacja; stowarzyszenie;
- łącznie małżeństwo
- osoba prowadząca działalność gospodarczą
Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej można złożyć w każdym czasie.
Kiedy wniosek o ogłoszenie upadłości podlega oddaleniu?
Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenta , jeżeli:
- konsument doprowadził do swojej niewypłacalności albo istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa
- w stosunku do konsumenta prowadzono już konsumenckie postępowanie upadłościowe, ale zostało ono umorzone z innych przyczyn niż na wniosek konsumenta
- w stosunku do konsumenta we wcześniejszym konsumenckim postępowaniu upadłościowym uchylono plan spłaty
- konsument miał obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca, a tego nie zrobił,
- konsument podał we wniosku nieprawdziwe lub niezupełne dane;
- w okresie 10 lat przed dniem złożenia wniosku, względem konsumenta toczyło się już konsumenckie postępowanie upadłościowe, które zakończyło się całościowym lub częściowym oddłużeniem;
- czynność prawna konsumenta została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.
Jakie powinny być elementy wniosku o ogłoszenie upadłości?.
We wniosku o ogłoszenie upadłości powinno znaleźć się:
- oznaczenie konsumenta – imię, nazwisko, PESEL, dokładny adres zamieszkania;
- aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników
- wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek konsumenta
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów
zapłaty
- spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności
- listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
- pisemne oświadczenie konsumenta, że nie zachodzą okoliczności wskazane w w art. 4914 2 i 3 p.u.n. – negatywne przesłanki ogłoszenia upadłości.
Wniosek o ogłoszenie upadłości podlega opłacie 30 zł.
